Uitvoerige beschrijving van de Leiderdorpse dorpsgemeenschap in de periode van de 80-jarige oorlog. In acht hoofdstukken worden thema’s uit de geschiedenis van de Leiderdorpse samenleving tijdens de Tachtigjarige oorlog behandeld, met de nadruk op de periode 1597 tot 1648. Midden in die periode werd (zoals elders in Holland) in 1622 een register van het Hoofdgeld opgesteld, dat een inventarisatie biedt van de hele bevolking. Dit kan als de denkbeeldige ruggengraat van het boek worden beschouwd. Daarom is een editie daarvan als bijlage achter in het boek opgenomen.