Uw zoekacties: Laan, R.E.

Dagboeken-NIOD ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )

  • In het veld "auteur" zoekt u op naam van de dagboekauteur
  • In het veld "localisering" zoekt u naar de plaatsen waarover de dagboekauteurs schrijven.
  • In het veld "inhoud" zoekt u naar termen die voorkomen in de online-samenvattingen van de dagboeken.

Als u het veld "alle velden" invult, doorzoekt u het gehele bestand. U kunt de zoekresultaten beperken door in de velden achter "periode" specifieke jaartallen in te vullen.Een overzicht van alle dagboeken kunt u oproepen door hier te klikken.


Tijdens de bezettingsjaren vertrouwden honderden mensen hun alledaagse belevenissen toe aan het papier. Vanuit Londen riep Radio Oranje de Nederlandse bevolking op een dagboek bij te houden. Deze geschriften vormen een rijke historische bron omdat de gebeurtenissen en ervaringen uit de eerste hand opgetekend zijn. Het NIOD beschikt over ruim duizend dagboeken van onder meer huisvrouwen, burgemeesters, winkeliers, artsen, NSB'ers, Oostfrontstrijders, scholieren en gevangenen.

Meteen na haar oprichting begon het toenmalige Rijksbureau voor Oorlogsdocumentatie met het verzamelen van dagboeken. Vanaf december 1945 verzocht Lou de Jong in radio-uitzendingen om dagboeken ter beschikking te stellen. Het vergaren van deze egodocumenten was belangrijk omdat "de vaak onopzettelijk door tallozen bijgehouden dagboeken bij uitstek het nageslacht een juiste indruk geven van wat de gewone burger in de oorlogs- en bezettingsjaren beleefde". Daarnaast hebben de dagboeken grote waarde omdat zij een uitvoerig beeld geven van belangwekkende plaatselijke gebeurtenissen. Zo verwierf het RIOD honderden dagboeken die elk "voor het historisch onderzoek naar de jaren der Duitsche bezetting tot in de lengte van generaties van de grootste beteekenis zal zijn".

In 1949 werden de dagboeken geanalyseerd en beschreven, zodat "systematisch al datgene zou worden opgetekend wat voor de verdere wetenschappelijke arbeid [...] van belang zou kunnen zijn". De analyses bevatten informatie over de auteur, locatie, periode en inhoud van de betreffende dagboeken. Op 20 november 1954 verscheen een bloemlezing onder de titel "Dagboek-fragmenten 1940-1945". Een exemplaar hiervan bevindt zich in de studiezaal van het NIOD. De helft van de dagboekbeschrijvingen is gemaakt in de jaren vijftig en ademt de sfeer van de toen geldende maatschappelijke opvattingen. Sinds 10 jaar worden de dagboeken beschreven door Marian Ros.

De dagboeken zelf zijn in te zien in de studiezaal van het NIOD. Vanwege het vaak persoonlijke karakter van de dagboeken is de collectie beperkt openbaar. In de praktijk betekent dit dat de dagboeken pas gelezen kunnen worden na het tekenen van een verklaring waarin is vastgelegd hoe de bescherming van de privacy gewaarborgd moet worden.

beacon
 
 
Inventaris
Dagboek
2259 Laan, R.E.
Auteur:
Laan, R.E.
Titel:
Herinneringen uit de jaren 1939-'46 van Raymond Eugène Laan
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Vorm:
Dagboek (losse vellen op folio-formaat en cahier)
Omvang:
ca. 220 pagina's
Periodisering:
1939-1946
Periode van ontstaan:
1939-1946
Localisering:
Noord-Holland (Wormerveer, Bennebroek); Friesland; Gibraltar; Baden-Baden (Duitsland)
Taal:
Nederlands
Inhoud:
Dagboek van Raymond Eugène Laan (1906-1994) uit Wormerveer (Noord-Holland). Raymond komt uit een ondernemersgeslacht met grote economische en maatschappelijke invloed in dat dorp en omgeving, vooral in de negentiende eeuw. Al in 1765 wordt Wessanen opgericht: een familiebedrijf aan de Zaan. Tegenwoordig staan in Wormerveer de voormalige fabrieken van het voedingsmiddelenconcern Wessanen al jaren leeg. In de meidagen van 1940 is Raymond, dienstplichtig militair, reserveofficier bij de veldartillerie in het Nederlandse leger. Als hij wordt overgeplaatst naar de luchtafweer, wordt hij, met particulier geld, betrokken bij het opzetten van deze luchtafweerdienst. In mei 1942, twee jaar na de capitulatie van het Nederlandse leger, worden alle officieren in krijgsgevangenschap teruggeroepen. Na enige tijd te zijn ondergedoken in Noord-Holland (Bennebroek) en Friesland, vliegt Laan met enkele piloten over de Pyreneeën naar Gibraltar: een Brits overzees gebied gelegen aan het eind van het Iberisch Schiereiland bij de ingang van de Middellandse Zee. Hij is één van de ongeveer 225 Engelandvaarders die de Rots van Gibraltar weten te bereiken, een rots die staat voor Britse moed en vastberadenheid. Vanuit de haven en baai opereren sterke vlooteenheden en worden grote konvooien van vracht- en troepentransportschepen naar hun bestemming geleid.
Inhoud vervolg:
Anders dan veel Engelandvaarders komt Laan niet bij het Nederlandse legeronderdeel Prinses Irene Brigade terecht. Wel sluit hij zich later aan bij het Militair Gezag, in 1944 en 1945 het dagelijks bestuur van de dan bevrijde delen van Nederland namens de regering in Londen, tot aan de overdracht van de gebieden aan de regering. In de Duitse stad Baden-Baden wordt Raymond, die goed Frans spreekt, militair attache bij de Franse geallieerden. Hij woont er tijdelijk met zijn echtgenote Lies, alvorens samen na de oorlog terug te keren naar Wormerveer en het voedingsbedrijf Wessanen. Het stel krijgt vijf kinderen: drie meisjes en twee jongens.
Datum beschrijving:
1 december 2023
Ga naar dit stuk:
Termen:

Gebruik CTRL + scroll om te scrollen

Ga